วัคซีนเข็มที่ 5 ฉีดดีไหม?

เนื่องจากโรคระบาด โควิดนั้นยังไม่หายไปไหนแถมนับวันยิ่งมีสายพันธุ์ใหม่ๆมาเรื่อยๆ และสิ่งที่ยังคาใจสำหรับทุกคนนั้นคือการฉีดวัคซีนเข็มที่ 5 เพื่อกระตุ้นภูมิคุ้มนั้นจำเป็นรึป่าว? หรือฉีดแค่ 3 หรือ 4 เข็มก็เพียงพอแล้ว?

กลุ่มคนที่ควรฉีดวัคซีนเข็มที่ 5

สำหรับทางการแพทย์มีการวิเคราะห์ว่า กลุ่มคนที่ควรได้รับการฉีดวัคซีนโควิดเข็ม 5 คือกลุ่มเสี่ยงดังนี้

มีภาวะภูมิคุ้มกันร่างกายบกพร่อง ต้องทานยากดภูมิคุ้มกันขนาดสูงอยู่ตลอด หรือเคยปลูกถ่ายอวัยวะมาก่อน
ผู้ที่มีอายุ 65 ปีขึ้นไป อาจต้องฉีดกระตุ้นเป็นรายกรณี ตามแพทย์เห็นสมควร เนื่องจากร่างกายแต่ละคนมีภูมิคุ้มกันแตกต่างกัน
ผู้ที่ต้องเดินทางไปต่างประเทศ อาจต้องฉีดวัคซีนตามที่ประเทศนั้นกำหนด สามารถฉีดได้ แต่ควรปรึกษาแพทย์ เพื่อวิเคราะห์ภาวะของร่างกายเป็นรายกรณี
หญิงตั้งครรภ์ อายุครรภ์ 12 สัปดาห์ขึ้นไป
ผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัว 7 กลุ่มโรคเรื้อรัง คือ โรคทางเดินหายใจเรื้อรัง โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคไตวายเรื้อรัง โรคหลอดเลือดสมอง โรคอ้วน โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน ที่หากติดเชื้อโควิดแล้วจะเสี่ยงมีอาการป่วยรุนแรง

ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา ผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยนวัตกรรมสุขภาพสัตว์และการจัดการ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) ระบุไว้ว่า ขณะนี้ประชาชนหลายคนสับสนกับการฉีดวัคซีนเข็ม 5 ซึ่งกลุ่มที่ควรฉีดวัคซีนคือ คนที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง มีโรคประจำตัว เช่น โรคไต เบาหวาน โดยแนวทางที่ต้องคำนึงมีดังนี้

การฉีดวัคซีนเข็ม 5 ไม่ได้ป้องกันการติดเชื้อโควิด แต่ช่วยให้ไม่มีอาการรุนแรง หรือเสียชีวิตหลังติดเชื้อ ดังนั้นคนที่ฉีดวัคซีนมาแล้ว 3-4 เข็ม และกระตุ้นด้วยวัคซีน mRNA ไม่จำเป็นต้องฉีดเพิ่มในระยะเวลานี้
การฉีดวัคซีนซ้ำถึง 5 ครั้งในคนปกติ ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันร่างกายจดจำการต่อต้านไวรัสชนิดเดิม และอาจทำให้ร่างกายมีการกระตุ้นภูมิคุ้มกันมากกว่าปกติ จึงควรเว้นระยะการฉีดวัคซีนประมาณ 1 ปี เพื่อให้การฉีดวัคซีนครั้งต่อไปร่างกายกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้ดีกว่าการฉีดวัคซีนซ้ำทุก 3 เดือน
การฉีดวัคซีนเข็มกระตุ้นสำหรับคนปกติ ควรเป็นวัคซีนชนิดใหม่ที่กำลังมีการวิจัย ให้สามารถต่อต้านเชื้อโควิดโอมิครอน สายพันธุ์ย่อย BA.4, BA.5 ได้ตรงตามเป้าหมาย มากกว่าวัคซีนที่มีการผลิตขึ้นในขณะนี้ โดยคาดว่า วัคซีน mRNA ชนิดใหม่ จะผลิตขึ้นได้ในปลายปีนี้
สำหรับคนที่ได้รับวัคซีน และติดเชื้อโควิด ไม่จำเป็นต้องฉีดวัคซีนเข็มที่ 5 เพิ่ม เพราะมีภูมิคุ้มกันที่สร้างขึ้นเองตามธรรมชาติ หากฉีดวัคซีนกระตุ้นหลังจากหาย อาจทำให้การฉีดวัคซีนครั้งถัดไปภูมิคุ้มจะขึ้นน้อยกว่า การเว้นระยะการฉีดวัคซีนไว้ประมาณ 6 เดือน หรือ 1 ปี
คนฉีด mRNA เข็ม 3-4 ไม่ต้องซ้ำด้วยเข็ม 5

ส่วนทางด้าน นายแพทย์มนูญ ลีเชวงวงศ์ แพทย์เฉพาะทางด้านโรคระบบการหายใจ ผู้ป่วยหนักและโรคผู้สูงอายุ โรงพยาบาลวิชัยยุทธ ก็แนะนำให้ระมัดระวังป้องกันตัวเองให้ดี และพิจารณาว่าควรได้รับวัคซีนเข็มกระตุ้นหรือยัง เพราะหากร่างกายยังมีภูมิคุ้มกันสูงอยู่ จะรอวัคซีนโควิด 19 รุ่นใหม่ที่คาดว่าจะมาปลายปีนี้หรือราว ๆ ต้นปี 2566 ก็ได้ เนื่องจากเป็นวัคซีนที่มีประสิทธิภาพดีกว่าเดิม

การฉีดวัคซีนนั้นสามารถช่วยลดความรุนแรงของโรคระบาดโควิดได้ แต่ก็ยังมีโอกาสติดเชื้อได้ซ้ำ ดังนั้นการป้องกันตัวเองในขั้นพื้นฐานนั้นสำคัญมากๆ เช่น สามหน้ากากอนามัย พกสเปรย์แอลกอฮอล หมั่นล้างมือบ่อยๆ ช้อปอุปกรณ์ป้องกันโควิดออนไลน์ได้แล้ววันนี้ที่ OfficeMate พร้อมโปรโมชั่นมากมายส่งท้ายปี!