เป็นหวัด คัดจมูก น้ำมูกข้น อย่าปล่อยเอาไว้ เพราะคุณอาจมีอาการ ‘ไซนัสอักเสบ’ ไม่รู้ตัว หากไม่รีบรักษา อาจส่งผลให้กลายเป็น ‘ไซนัสอักเสบเรื้อรัง’ ซึ่งส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน และยังสามารถลุกลามเป็นโรคแทรกซ้อนอื่นๆ ได้อีกมากมาย
ไซนัส คืออะไร?
ไซนัส คือ โพรงอากาศที่อยู่ภายในกะโหลกศีรษะ จะอยู่บริเวณใบหน้า มีรูติดต่อกับช่องจมูก ไซนัสถูกบุด้วยเยื่อบางๆ เป็นผืนแผ่นเดียวกันกับเยื่อบุโพรงจมูก ช่วยทำหน้าที่ในการรับกลิ่น ช่วยปรับสภาพอากาศที่เราหายใจเข้าไปให้อุ่นและชื้นขึ้น ช่วยรักษาสมดุลของศีรษะ เนื่องจากเป็นโพรงอากาศ จึงทำให้กะโหลกศีรษะเบาขึ้น และยังมีประโยชน์อื่นๆ อีกมากมาย
ไซนัส มีด้วยกัน 4 คู่ คือ
- ไซนัสบริเวณโหนกแก้มทั้ง 2 ข้าง (Maxillary Sinus)
- ไซนัสบริเวณหัวตา 2 ข้าง (Ethmoid Sinus)
- ไซนัสบริเวณหน้าผากใกล้กับหัวคิ้วทั้ง 2 ข้าง (Frontal Sinus)
- ไซนัสในกะโหลกศีรษะใกล้กับฐานสมอง (Sphenoid Sinus)
ในกรณีที่ไซนัสเกิดติดเชื้อ เยื่อบุของไซนัสจะบวมขึ้น และรูที่เคยเปิดติดต่อกับโพรงจมูกก็จะบวมจนปิดลง เกิดเป็นอาการต่างๆ ที่เรียกกันว่า ‘ไซนัสอักเสบ’
‘ไซนัสอักเสบ’
ไซนัสอักเสบ เกิดจากการติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย จนทำให้เยื่อบุไซนัสบวมขึ้น เมื่อเป็นเช่นนั้น ร่างกายจะผลิตสารคัดหลั่งคล้ายเมือกออกมา เมื่อผลิตออกมามากก็จะอุดตันกลายเป็นหนองอักเสบหรือน้ำมูกข้นเหนียว ไซนัสอักเสบ แบ่งได้เป็น 2 รูปแบบ ได้แก่
- ไซนัสอักเสบเฉียบพลัน (Acute Sinusitis) เกิดจากการติดเชื้อไวรัส เชื้อรา หรือเชื้อแบคทีเรีย ส่งผลให้เยื่อบุโพรงจมูกและไซนัสบวมขึ้นจนอักเสบ สามารถรักษาให้หายได้ภายใน 3 สัปดาห์ หรือไม่เกิน 10 วัน และส่วนใหญ่จะหายได้เอง
- ไซนัสอักเสบเรื้อรัง (Chronic Sinusitis) เกิดจากการเป็นไซนัสอักเสบติดต่อกันนานกว่า 12 สัปดาห์ ขึ้นไป ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการรักษา
อาการไซนัสอักเสบ
ไซนัสอักเสบมีอาการคล้ายไข้หวัด จึงค่อนข้างสังเกตได้ยาก หลักๆ จะมีอาการดังนี้
- ปวดหน่วงๆ ที่บริเวณหน้าผาก หัวตา หัวคิ้ว หรือโหนกแก้ม
- ปวดศีรษะ ส่วนใหญ่จะมีอาการปวดในช่วงเช้าหลังตื่นนอน และจะปวดมากขึ้นเมื่อก้มศรีษะ
- กลอกตาแล้วรู้สึกเจ็บ
- มองเห็นภาพซ้อน
- มีน้ำมูกหรือเสมหะข้นสีเขียวหรือสีเหลือง
- คัดจมูก หายใจลำบาก และมีกลิ่นคาวเวลาหายใจเข้า
- ปวดหู และมีอาการหูอื้อ
- เจ็บคอ
- มีไข้
- อ่อนเพลีย
สาเหตุของอาการไซนัสอักเสบ
ไซนัสอักเสบเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ดังนี้
- เกิดจากไข้หวัด ที่ทำให้เยี่อบุในโพรงจมูกและไซนัสบวมขึ้น
- การติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ ส่งผลให้เกิดไซนัสอักเสบเฉียบพลัน
- โรคภูมิแพ้
- ความผิดปกติภายในช่องจมูก เช่น ผนังกั้นจมูกคด มีริดสีดวงที่จมูก เป็นต้น
- ฟันผุ หรือการติดเชื้อที่รากฟัน อาจทำให้เชื้อนั้นเข้าสู่ไซนัสบริเวณแก้มและทำให้เกิดไซนัสอักเสบได้
วิธีรักษาไซนัสอักเสบ
แม้ไซนัสอักเสบจะหายเองได้ แต่ถ้าเป็นบ่อยๆ และเป็นนานขึ้น ก็อาจทำให้เกิดเป็นไซนัสอักเสบเรื้อรังได้เช่นกัน ใครที่เคยเป็นไข้หวัดนานเกิน 7-10 วัน และมีอาการปวดบริเวณใบหน้า หัวตา หัวคิ้ว มีน้ำมูกเหนียวข้น มีโอกาสสูงที่จะเป็นไซนัสอักเสบ ควรรีบมาปรึกษาแพทย์ ด้านหู คอ จมูก เพื่อทำการรักษาให้เร็วที่สุด
การรักษาไซนัสอักเสบ มีตั้งแต่การทานยาปฏิชีวนะ ยาแก้แพ้ ยาลดน้ำมูก หรือใช้ยาพ่นจมูกเพื่อลดอาการบวม และใช้น้ำเกลือเพื่อล้างเมือกในโพรงจมูกออก แต่หากเป็นหนักจนถึงขั้นเรื้อรัง ก็อาจต้องรักษาโดยวิธีการผ่าตัดไซนัส ในกรณีที่ไม่สามารถรักษาด้วยยาได้อีกต่อไป
วิธีป้องกันไซนัสอักเสบ
การติดเชื้อแบคทีเรียอาจจะป้องกันได้ยาก แต่ก็ยังพอมีวิธีที่ช่วยป้องกันได้บ้าง เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดไซนัสอักเสบ แนะนำให้
- ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ เพื่อลดความเสี่ยงในการเป็นไข้หวัดใหญ่และไข้หวัด
- ไม่อยู่ใกล้ชิดผู้ป่วยไข้หวัดใหญ่หรือผู้ป่วยที่ติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ
- งดสูบบุหรี่หรืออยู่ในที่ที่มีคนสูบบุหรี่
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอเพื่อสร้างภูมิต้านทาน
- ดื่มน้ำให้มาก เน้นดื่มน้ำอุ่น เพื่อป้องกันไม่ให้จมูกแห้งและช่วยรักษาอาการคัดจมูก
- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
- ทานอาหารให้ครบ 5 หมู่
- สวมหน้ากากอนามัย เพื่อป้องกันการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ
- ใช้เครื่องฟอกอากาศภายในบ้าน หรือติดตั้งแผ่นกรองแอร์ เพื่อเปลี่ยนอากาศในบ้านให้บริสุทธิ์ขึ้น ช่วยป้องกันการติดเชื้อไวรัสและแบคทีเรียในอากาศ
ใครที่เคยประสบกับอาการภูมิแพ้กำเริบหรือไซนัสอักเสบเฉียบพลันคงรู้ดีว่าทรมานขนาดไหน นอกจากส่งผลให้เจ็บป่วยทางกายแล้ว ยังพาลให้ประสิทธิภาพการทำงานลดลงไปอีกด้วย ดังนั้น อย่างที่บอกว่าถ้ามีอาการคล้ายจะเป็นไซนัสอักเสบ ให้ลองไปปรึกษาคุณหมอเพื่อหาทางรักษาและทานยาให้เหมาะกับอาการ จะได้ไม่เรื้อรังจนถึงขึ้นต้องผ่าตัดนะคะ
ป้องกันไซนัสอักเสบ ด้วยเครื่องฟอกอากาศและแผ่นกรองแอร์ ช่วยเปลี่ยนอากาศในบ้านให้บริสุทธิ์ ฆ่าเชื้อแบคทีเรียและเชื้อไวรัสที่เป็นต้นเหตุการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ ให้คุณหายใจในบ้านได้สะดวกขึ้น! ช้อป เครื่องฟอกอากาศ และแผ่นกรองแอร์ ได้เลยที่ OfficeMate ช้อปวันนี้ ส่งฟรี! เมื่อสั่งซื้อครบ 499 บาท
อ่านบทความเพิ่มเติม
- เครื่องฟอกอากาศรุ่นไหนดี? : รวม 11 เครื่องฟอกอากาศ ป้องกันเชื้อไวรัสและฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM 2.5
- 6 วิธี ฟิตปอดให้แข็งแรง เพิ่มภูมิต้านทานสู้โควิด-19
ขอบคุณข้อมูลจาก